قيروان شهري قديمي است كه همواره مورد توجه هنرمندان بوده، اين شهر به خاطر وجود گذرگاه ها و گنبدهاي سفيد رنگ داراي سحري جادويي ويژه بوده كه تمام آن اطراف مسجد عقبه بن نافع، رهبر اسلامي تونس قرار گرفته اند كه ساخت اين شهر را طرح ريزي كرد.
روزنامه اماراتي البيان در گزارشي به معرفي اين شهر تونس پرداخته است. در اين گزارش عنوان شده است: مسجد عقبه در شهر قيروان به خاطر مناره‌هاي زيبايش و محوطه وسيعي كه دارد يكي از انواع ابتكارات متمدنانه است كه ريشه در تاريخ دارد.
مسجد عقبه بن نافع يكي از قديمي ترين مساجد جهان و قديمي‌ترين و مهمترين آثار تاريخي در منطقه مغرب اسلامي است.
اين مسجد حقيقتا در شهر قيروان چه به لحاظ سابقه ديني‌اش و چه به لحاظ معماري منحصر به فرد آن است.
درب چوبي منقش اين مسجد كه به روي سالن نمازخانه باز مي‌شود نظر همه گردشگران را به خود جلب مي‌كند.
اين مسجد را صحابه پيامبر عقبه بن نافع در سال 670 ميلادي بنا نهاد و آن نخستين مسجد در كشورهاي مغرب اسلامي است و از معماري اين مسجد براي ساخت تعداد زيادي از مساجد منطقه استفاده شده و اين مسجد ارائه كننده تصويري از معماري اسلامي در قرون گذشته بعد از فتوحات اسلامي است.
اين شهر طي دو قرن يكي از مهمترين آثار اسلامي و بخش عظيمي از كشورهاي مغرب عربي شد.
اين شهر ريشه‌دار همين طور شهر 300 مسجد نيز ناميده شده است. زماني كه از بالا به اين شهر نگاه مي‌كنيم گنبدهاي مساجد، ضريح‌هاي شخصيت‌هاي مسلمان در اين شهر پراكنده شده به طوري كه اين شهر يكي از قديمي‌ترين مراكز ديني در كشورهاي مغرب اسلامي است و تا به امروز جايگاه ديني خود را حفظ كرده است.
مسجد عقبه بن نافع در زمان تاسيس شهر يكي از مهمترين آثار آن محسوب مي‌شود. اين مسجد با مساحتي اندك و معماري ساده ساخته شد اما 20 سال از تاسيس مسجد گذشته بود كه كه حسان بن نعمان غساني آن تخريب كرد و به جاي آن مسجد بزرگ و جديد ساخت. در زمان خليفه هشام بن عبدالملك دستور داد تا مساحت و فضاي اين مسجد را توسعه دهند و يك باغ بزرگ در شمال آن احداث شد.
مسجد بزرگ قيروان يكي از قديمي‌ترين مساجد كشورهاي مغرب اسلامي و نخستين منبعي است كه از آن معماري اندلسي و مغربي اقتباس شده است و اين مسجد همواره مركزي براي حلقات ديني و علمي و زبان بوده و بزرگترين نخبگان آن دوران را در خود جاي داده است.
قيروان از قديمي‌ترين و مهمترين شهرهاي اسلامي بلكه به نخستين شهر اسلامي در منطقه مغرب اسلامي معروف است و تاسيس شهر قيروان سرآغاز تاريخ تمدن عربي و اسلامي در مغرب عربي است و شهر قيروان دو نقش مهم را در آن واحد ايفا مي‌كرد كه جهاد و دعوت به اسلام بود زماني ارتش به جنگ و كشور گشايي مي‌پرداخت فقها به اشاعه دين اسلام و زبان عربي مي‌پرداختند.
به اين ترتيب هر وجب از خاك اين شهر و تاريخ شكوفاي آن ريشه در تاريخ عربي و اسلامي دارد.
قيروان براي چهار قرن پايتخت اوليه اسلامي آفريقا و اندلس و مركز جنگي ارتش اسلامي و محور اصلي اشاعه زبان عربي بوده است.
قيروان در 156 كيلومتري تونس پايتخت تونس قرار دارد. قيروان كلمه‌اي فارسي است كه وارد عربي شده است به معناي مكان سلاح و مقر ارتش يا استراحتگاه قافله و محل تجمع مردم در جنگ بود.
تاريخ قيروان به سال 50 هجري /670 ميلادي باز مي‌گردد كه در زماني كه عقبه بن نافع آن را تاسيس كرد. هدف وي از آن استقرار مسلمانان در آنجا بود.
