شماره مقاله :

بسم الله الرحمن الرحيم

الحمدلله رب العالمین و الصلاة و السلام علی رسول الله و علی آله و اصحابه الی یوم ‏الدین و ‏اما بعد ‏:‏

 مسلمان خود را ملزم به رعايت ادب نسبت به نزديكان، و خويشاوندان مى‏داند، همانطور كه در حق والدين و فرزندان خود، خود را ملزم به رعايت ادب و احترام مى‏داند. مسلمان با عمو و عمه و دائى و خاله همان گونه رفتار مى‏كند كه با پدر و مادرش رفتار مى‏كند، اين گونه، رفتار و برخورد را در جميع مظاهر زندگى، در اطاعت، در نيكى و احسان و غيره بطور يكسان در حق خويشاوندان و والدين و فرزندان خود، رعايت مى‏كند. زيرا صله رحم و پيوند خويشاوندى است كه همه آنان را از كافر و مؤمن و غيره در يك زنجير بهم وصل كرده است و حفاظت اين خويشاوندى و صله رحمى بر همه لازم است، احترام نسبت به بزرگتران، شفقت بر كوچكتران، عيادت بيماران، غمخوارى از غمزدگان و دلجوئى و تسليت نسبت به مصيبت ديدگان همه و همه از رحم نشأت مى‏گيرند. مسلمان خود را با خويشاوندان وصل مى‏كند و لو اينكه آنان خود را از وى مى‏برند و جدا مى‏كنند، مسلمان در برابر خويشاوندان خود را نرم و فروتن مى‏داند، و بر خورد عطوفت‏آميز مى‏كند و لو اينكه آنان با وى بد رفتارى كنند، و خشونت نشان بدهند و در حق او ستم كنند. اين رفتار مؤمن بخاطر تحقق بخشيدن به مفاد آيات و رواياتى است كه در اين خصوص وارد شده‏اند.

 خداوند مى‏فرمايد: « وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسَاءَلُونَ بِهِ وَالْأَرْحَامَ » (نساء: 1). «بترسيد از خدايى كه شما او را واسطه نموده نيازهاى‏تان را از يكديگر سوال مى‏كنيد و از قطع رحم بترسى».

و « وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ» (الأحزاب: 6). «بر اساس حكم اللّه بعضى خويشاوندان نسبت به بعضى نزديك‏تراند».

« فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا أَرْحَامَكُمْ» (محمد: 22). «اگر رو بگردانيد، ممكن است مرتكب فساد فى الارض و قطع خويشاوندى و صله رحمى شويد».

همچنين فرموده است: « فَآَتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ ذَلِكَ خَيْرٌ لِلَّذِينَ يُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ » (الروم: 38).

 «حق خويشاوندان، مساكين و مسافران را بپرداز، اين دادن بهتر است براى كسانى كه خواهان خشنودى اللّه هستند، و همين‏هايند رستگاران».

 و نيز فرموده است: « إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَى »(نحل: 90). «خداوند به رعايت عدل، انجام نيكى و رعايت حقوق‏ خويشاوندان امر مى‏كند».

 و « وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ » (النساء: 36).

 «خدا را عبادت كنيد، هيچ چيزى را با خدا شريك‏ قرار ندهيد، در حق والدين نيكى كنيد. حق خويشاوندان، ايتام، مساكين، همسايه خويشاوند، همسايه خانه و بغل دستى، مسافران (و كارگران) و مستخدمان را بجا بياوريد».

 و « وَإِذَا حَضَرَ الْقِسْمَةَ أُولُو الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينُ فَارْزُقُوهُمْ مِنْهُ وَقُولُوا لَهُمْ قَوْلًا مَعْرُوفًا »  (النساء: 8).

«هرگاه موقع تقسيم اموال، خويشاوندان و ايتام و مساكين حاضر شوند، به آنان بدهيد و با آنان بخوبى حرف بزنيد»، يعنى برخورد خوب داشته باشيد، و در حديث آمده است. يكى از ياران، از رسول اكرم صلی الله علیه وسلم سوال كرد: با چه كسانى نيكى كنم؟ فرمود: در درجه اول با مادرت نيكى كن. سوال كننده پرسيد، بعد از آن، فرمود: با مادرت، دفعه چهارم فرمود: با پدرت و بعد به ترتيب قرابت و خويشاوندى، با خويشاوندانت.

 در حديث آمده، از رسول اكرم صلی الله علیه وسلم درباره اعمالى كه انسان را به بهشت مى‏برند و از دوزخ دور مى‏دارند، سوال شد فرمودند: «خدا را عبادت كن و كسى را در عبادت با خدا شريك نگردان، نماز را بر پا دار، زكات بپرداز و پيوند خويشاوندى را حفظ كن» رسول اكرم صلی الله علیه وسلم درباره «خاله» فرمود: «او بمنزله مادر است». (متفق عليه). حضرت‏ اسماء دختر حضرت ابوبكر رضی الله عنه  درباره صله رحمى و احسان و نيكى با مادرش كه از مكه به مدينه آمده بود و كافره بود، از آن حضرت كسب تكليف كرد، رسول اكرم صلی الله علیه وسلم فرمودند: «نَعَمْ صِلِىْ رَحِمَكِ» آرى! صله رحمى را با ايشان رعايت كن و احترامش را بجا آور.

وصلی الله وسلم علی نبینا محمد وعلی آله وصحبه أجمعین.‏

وآخر دعوانا أن الحمدلله رب العالیمن.‏

مهتدین

Mohtadeen.Com